Almanya aydınlanınca biz de yarı medeni sayıldık

Political correctness yokken, aldırışsızlık varmış, pervasızlık varmış. William Woodbridge'in 1837 tarihli dünya haritasında taralı bölge açıklamalarına dikkat.

Ekonomi tıkırında

Gazetelerin ekonomi sayfaları, Avrupa'daki finans krizi falan ne kadar sıkıcı, ne kadar suflî konular yarabbim. Bu işin eğitimini aldım, okuyayım öğreneyim diyorum ama inan dayanamıyorum. Evvelce de yazmıştım bir yerde, buna harcayacağım zamanda gider fazladan iki Çehov öyküsü, üç Cansever şiir okurum, ruhum dinlenir, kafam berraklaşır hiç değilse. Zaten kusura bakmasınlar da, bu sayfaları hiç sıkılmadan okuyanların da hayatları çok sıkıcı olmalı...

Neyse bak, Ursula'dan dakika ve skor alıp bitirelim:

"He tried to read an elementary economics text; it bored him past endurance, it was like listening to somebody interminably recounting a long and stupid dream. He could not force himself to understand how banks functioned and so forth, because all the operations of capitalism were as meaningless to him as the rites of a primitive religion, as barbaric, as elaborate, and as unnecessary. In a human sacrifice to deity there might be at least a mistaken and terrible beauty; in the rites of the moneychangers, where greed, laziness, and envy were assumed to move all men's acts, even the terrible became banal."

Ursula K. Le Guin, The Dispossessed: An Ambiguous Utopia

Kardeş Bangladeş sular altında

Taner Öngür'ün dizeleriyle açtım, o eskiden bildiğimiz şekliyle, "Kardeş Bengaldeş sular altında," diye söyler.

Doğal felâketler yüzünden kırım kırım kırılan, biner biner telef olan Bangladeş'i geçen hafta da pis bir kasırga vurdu. Kasırga yüzünden ölü sayısının 3000'i bulduğu söyleniyor. İster istemez İngiliz romancı Zadie Smith'in enfes eseri "White Teeth / İnci Gibi Dişler"de, Bangladeş üzerine yazdıkları geldi aklıma. Şöyle diyordu:

"People who live on solid ground, underneath safe skies, know nothing of this; they are like the English POWs in Dresden who continued to pour tea and dress for dinner, even as the alarms went off, even as the city became a towering ball of fire. Born of a green and pleasant land, a temperate land, the English have a basic inability to conceive of disaster, even when it is man-made.

It is different for the people of Bangladesh, formerly East Pakistan, formerly India, formerly Bengal. They live under the invisible finger of random disaster, of flood and cyclone, hurricane and mud-slide. Half the time their country lies under water; generations wiped out as regularly as clockwork; individual life expectancy an optimistic fifty-two, and they are coolly aware that when you talk about apocalypse, when you talk about random death en masse, well, they are leading the way in that particular field, they will be the first to go, the first to slip Atlantis-like down to the seabed when the pesky polar ice-caps begin to shift and melt. It is the most ridiculous country in the world, Bangladesh. It is God's idea of a really good wheeze, his stab at black comedy."

Bunun tabiî Türkçe çevirisini bulmam mümkün değil, kendim de şu anda üşeniyorum çevirmeye. Ancak sözüm olsun, canım çeviri alıştırması yapmak istediği bir gün aktarayım bu güzel metnin Türkçe'sini de.

Foto: AFP

Trabi 50 yaşında

Dünyanın en şirin arabası Trabant bugün 50. yaşını kutluyor. Doğu Alman arabası Trabant, 1957-1991 yılları arasında Doğu Alman kenti Zwickau'da üretildi ve zaman zaman dünyanın en dandik arabası olarak anıldıysa da; tıpkı VW'nin Tosbağa'sı gibi zamanla kült statüsüne erişti. Bugün Alaman otoyollarında cirit atan 52.000 adet Trabant var. 1991'de duvar yıkıldıktan sonra, Zwickau'daki fabrikanın kapısına kilit vurulduğunda 3.051.485 adet Trabi üretilmişti.

Honecker âleme maskara oldu ama Trabi şirinliği sayesinde kendini kurtardı: